RSS


Cienie spoza czasu

Czasami marzenia (koszmary?) się spełniają. Właśnie ukazała się w Polsce antologia opowiadań w hołdzie H. P. Lovecraftowi. O ile na Zachodzie zbiory tego rodzaju są dosyć powszechne (np. „Lovecraft Unbound”, „Cthulhu’s Reign”, „Dead But Dreaming”), to pomijając niezbyt udane „Dziedzictwo Lovecrafta” po raz pierwszy ktoś podjął taką inicjatywę w naszym kraju. Za to Wydawnictwu Dobre Historie należą się brawa – tym bardziej, że załączone teksty stoją w większości na naprawdę dobrym poziomie.

Zacznijmy jednak od najsłabszych – Tomaszowi Drabarkowi do pozostałych pisarzy jednak jeszcze sporo brakuje. Poszatkowanemu na krótkie fragmenty „Iran Political Fiction” brak napięcia, interesujących bohaterów oraz wciągającej historii. Ot, taka zabawa z medialnymi obrazami sytuacji na Bliskim Wschodzie. Należy jednak pamiętać, że tekst wyłoniony został w drodze konkursu dla amatorów. Wielkiego wrażenia nie robi też „Pan tej Ziemi” Gene’a Wolfe’a – mało pomysłowa historyjka o kosmicznym pasożycie. „Dziedziniec” Alana Moore’e dużo lepiej sprawdza się jako komiks, w którym wizualizacje odgrywają szczególną rolę przy opisie szaleństwa bohatera – ta sama historia w formie czystego tekstu to już zupełnie nie to samo. „Wystąpił błąd krytyczny pod adresem…” Alana D. Fostera to pozbawiona grozy humorystyczna sztampa, która jednak wciąż dostarcza nieco lekkiej rozrywki opisując zastosowanie narzędzi ze świata Mitów w świecie oplecionym globalną Siecią.

Na tym kończą się słabe punkty antologii. Przejdźmy teraz do opowiadań po prostu solidnych. „Gruba ryba” Kima Newmana to wciągająca pulpowa historia o przygodach dzielnego prywatnego detektywa, w której pojawia się nieco nietypowa femme fatale. „Will” Grahama Mastertona oferuje interpretację w duchu Mitów ostatnich lat życia wielkiego angielskiego poety. „Pierwiastek zła” Edwarda Lee to, czego można się było spodziewać po tym autorze, najbardziej chyba drastyczny w opisach tekst tej antologii. Chociaż jak na Lee i tak jest dosyć łagodnie…

Czas na śmietankę: teksty, które według słów S. T. Joshiego ze wstępu „rozszerzają lub wykraczają poza koncepcje Lovecrafta”, albo przynajmniej pozostają wierne lovecraftowskiemu duchowi zachowując indywidualny głos danego autora. Tutaj wybija się naprawdę znakomite opowiadanie F. P. Wilsona „Pustkowia”. Zawiera ono mnóstwo elementów charakterystycznych dla Mitów (izolacja, zdegenerowana społeczność, obce zjawiska, przemiana) połączonych płynną narracją w jak najbardziej nowoczesny horror. Wyróżnia się również „W labiryncie Cthulhu” Iana Watsona, które doskonale oddaje potworność sytuacji grupy odciętych od świata turystów torturowanych i mordowanych przez obcą siłę. Obok „Pierwiastka zła” najmocniejsze spośród opowiadań, przy czym od dzieła Lee głębsze i ciekawsze. Tak na marginesie – pochodzi ono z antologii „Cthulhu’s Reign” i mam głęboką nadzieję, że kiedyś (może w „Coś na progu”?) ukaże się najlepszy tekst z tego zbioru: „Her Acres of Pastoral Playground” Mike’a Allena, wstrząsająca wizja ostatniego człowieka w świecie pozbawionym nadziei.

Wracając jednak do „Cieni spoza czasu”. Mort Castle, którego mam nadzieję żadnemu miłośnikowi horroru przedstawiać nie trzeba, popisał się „Sekretem noszonym w sercu” – majstersztykiem stanowiącym hołd dla dwóch najwybitniejszych amerykańskich twórców grozy. Pięknie też w posłowiu napisał o wpływie Lovecrafta na ten rodzaj literatury. No i last but not least Ramsey Campbell i „Przyciąganie”. Autor, którego teksty koncentrują się na psychice protagonistów i ich subiektywnej percepcji. Czasami wychodzi bełkot, czasami prawdziwe diamenty. „Przyciąganie” na szczęście zalicza się do tych drugich – świetnie oddany nastrój narastającego lovecraftowskiego horroru w zupełnie nie lovecraftowski sposób.

Podsumowując – cieszę się, że pierwszy zbiór tego rodzaju okazał się tak wartościową i porządnie wydaną pozycją (pulpowa okładka też bardzo mi się podoba). Zdecydowanie polecam.

Fhtagn!

Cienie spoza czasu

Autorzy: Gene Wolfe, Ian Watson, Graham Masterton, Mort Castle, Alan Moore, Francis Paul Wilson, Ramsey Campbell, Alan Dean Foster, Kim Newman, Edward Lee, Tomasz Drabarek

Wydawnictwo Dobre Historie, 2012

Dodaj komentarz